Białe Karpaty

Geomorfologia

Białe Karpaty należą do zewnętrznej części Karpat Zachodnich. Obszar ten opiera się na fliszu magurskim, który składa się z naprzemiennych warstw piaskowca i gliny. O rzeźbie terenu decydują różnice w odporności różnych warstw fliszowych na erozję. Twardy piaskowiec tworzy najwyższe, najbardziej wyraziste morfologicznie partie, natomiast miejsca o miękkim podłożu tworzą długie, łagodne zbocza i gładkie grzbiety.

Klimat

Obszar ten leży w strefie przejściowej między klimatem morskim, a kontynentalnym. U podnóża Białych Karpat panuje klimat umiarkowanie ciepły. Najwyższe wartości opadów osiągane są latem, głównie w lipcu. Pokrywa śnieżna występuje zwykle na wysokościach powyżej 300 mnpm od końca listopada do marca.

Roślinność

Różnorodność łąk jest bardzo duża. Na powierzchni 1 m² odnotowano do 82 różnych gatunków roślin, tworząc hotspoty różnorodności biologicznej o znaczeniu europejskim. Półnaturalne murawy kserotermiczne i zarośla na podłożu wapiennym występują na ciepłych stokach i składają się z wielu różnych gatunków traw i ziół. Do rzadkich roślin na pastwiskach należą m.in. goryczuszka orzęsiona Gentianopsis ciliata, goryczuszka wczesna Gentianella lutescens i czyściec kosmaty Stachys germanica. Mozna tu spotkać również gatunki stroczyków, takie jak storczyk blady Orchis pallens, storczyk purpurowy O. purpurea, storczyk samczy O. morio, storczyk męski O. mascula and Ophrys holubyana.

Fauna

Białe Karpaty są niezwykle różnorodne dzięki swojemu położeniu geograficznemu i rozmaitym zbiorowiskom roślinnym, w tym również wysokogórskim. Różnorodność gatunkowa owadów jest wysoka ze względu na niskie użycie pestycydów, ale z drugiej strony, uprawy monokulturowe, będące dominującym sposobem użytkowania gruntów, są odpowiedzialne za zmniejszającą się liczbę gatunków owadów na tym obszarze.

Znaczenie obszaru dla ochrony gatunku

Dane naukowe potwierdzają trwałe historyczne występowanie niepylaka apollo na tym terenie. Występował tu głównie na intensywnie wypasanych siedliskach o małej powierzchni. Charekterystyczne dla tego obszaru było tworzenie przez ludzi stosów kamieni, służących do orientacji w terenie. Stanowiły one również ważne sieldiska dla gąsienic niepylaka apollo. Jednak sukcesywne zmiany w sposobie gospodarowania terenem i strukturze własności, a także porzucenie niektórych odległych pastwisk oraz usuwanie kamiennych struktur, doprowadziły do stopniowego zaniku tego gatunku motyla.

Pomimo wszystkich zmian, jakie zaszły w ostatnim czasie, dorosłe osobniki nadal sporadycznie pojawiają się na tym obszarze, dzięki istnieniu stabilnej populacji w pobliskiej miejscowości Vršatec na Słowacji. Ponadto jego rośliny żywicielskie występują naturalnie w odpowiednich siedliskach na całym terytorium. Jednak ilość ta obecnie nie jest wystarczająca do utrzymania stałej populacji. Dlatego też gatunki rozchodnika zostaną posadzone w ramach projektu na terenach objętych jego działaniami.

Miejsca te położone są w północnej części Białych Karpat i sąsiadują ze stanowiskiem w miejscowości Vršatec, gdzie występuje stała populacja niepylaka. Brak jest wystarczajacej liczby siedlisk, które stanowiły by korytarze ekologiczne pomiędzy stanowiskami w Czechach i na Słowacji. Niemniej jednak obserwuje się nieznaczną migrację, zwłaszcza samców, które sporadycznie pojawiają się na granicy po stronie czeskiej. We współpracy ze słowacką państwową instytucją odpowiedzialną za ochronę przyrody (Štátna ochrana prírody Slovenskej republiky), partnerzy projektu będą pracować nad ustanowieniem ulepszonego systemu zarządzania obszarem (np. usunięcie barier migracyjnych, utworzenie korytarzy ekologicznych). Takie funkcjonalne połączenie jest kluczowe dla utrzymania różnorodności genetycznej i silnych populacji gatunku w przyszłości.